ความสอบกลับได้ทางมาตรวิทยา: มากกว่าที่คุณคิด!

หลายคนเข้าใจว่าการส่งเครื่องมือไปสอบเทียบคือการสร้างความสอบกลับได้ แต่ความจริงแล้วมันเป็นแค่ส่วนหนึ่งเท่านั้น

แล้วความสอบกลับได้คืออะไร?

คือคุณสมบัติของผลการวัดที่สามารถสอบกลับไปยังมาตรฐานที่สูงขึ้นเป็นลำดับ จนถึงนิยามหน่วยวัดระหว่างประเทศ (SI Units) โดยทุกขั้นตอนต้องมีการระบุค่าความไม่แน่นอน

ลำดับชั้นความสอบกลับได้:

นิยามของหน่วย (SI Units)

มาตรฐานปฐมภูมิแห่งชาติ

มาตรฐานอ้างอิง

มาตรฐานใช้งาน

การวัดในกระบวนการ

ทำไมต้องมีความสอบกลับได้?

สร้างความน่าเชื่อถือในระดับสากล

เปรียบเทียบผลการวัดระหว่างองค์กรได้

ลดข้อโต้แย้งทางการค้า

ควบคุมคุณภาพได้อย่างมีประสิทธิภาพ

การสร้างความสอบกลับได้ที่ดีต้องมี:

ห้องปฏิบัติการสอบเทียบที่ได้รับการรับรอง

การประเมินค่าความไม่แน่นอนที่ทุกขั้นตอน

การจัดการเอกสารที่เป็นระบบ

การติดตามและประเมินผลอย่างต่อเนื่อง

สิ่งที่ต้องระวัง:

ความไม่แน่นอนจะเพิ่มขึ้นตามลำดับชั้นการสอบกลับ

ต้องเลือกห้องปฏิบัติการที่มีขีดความสามารถเพียงพอ

ต้องกำหนดช่วงเวลาสอบเทียบที่เหมาะสม

"ขอแบ่งปันความรู้เพื่อเป็นประโยชน์กับเพื่อนร่วมวิชาชีพและอุตสาหกรรมไทย หากมีคำถามหรือต้องการคำแนะนำเพิ่มเติม ยินดีช่วยเหลือครับ"

เอกสารอ้างอิง

1. ISO 10012:2003 Measurement management systems Requirements for measurement processes and measuring equipment.

2. Metrology – in short 3rd edition (2008)

3. ILAC P10:07/2020 ILAC Policy on Metrological Traceability of Measurement Results

4. ISO/IEC 17025:2017 General requirements for the competence of testing and calibration laboratories